تحلیل عوامل توسعه نیافتگی در کهگیلویه و بویراحمد
| دسته بندی | برنامه ریزی شهری |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 1138 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 190 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
مقدمه
فصل اول: کلیات
1-1: طرح مسئله ................................... 2
1-2: ضرورت تحقیق.................................. 4
1-3- انگیزه تحقیق................................. 4
1 –4 : اهداف تحقیق................................ 5
1-5 :سوالات تحقیق.................................. 6
1-6 :فرضیات تحقیق................................. 6
1-7 : پیشینه تحقیق................................ 6
1-8-روش تحقیق ..................................... 8
1-9- فرایندهای تحقیق .......................... 8
1-10- روشهای جمع آوری اطلاعات ...................... 8
1 – 11- ابزار تحقیق ............................... 8
1-12- محدودیت های و تنگناهای تحقیق ............ 9
فصل دوم : مبانی نظری پژوهش
2-1- : مبانی نظری یا تئوریک پژوهش............ 11
2-2- : تعاریف و مفاهیم......................... 12
2-2-1- برنامه ریزی منطقه ای.................... 14
2-2-2- مفهوم رشد اقتصادی....................... 15
2-3 – تفاوت رشد و توسعه اقتصادی................ 16
2-3-1-الف ) توسعه علمی......................... 17
2-3-2-ب) توسعه سیاسی........................... 17
2-3-3-ج) توسعه فرهنگی.......................... 18
2-3-4-د) توسعه پایدار.......................... 19
2-4- سابقه برنامه ریزی منطقه ای ............... 19
2-5- سابقه برنامه ریزی در ایران ............... 21
2-6- فرایند تاریخی توسعه و توسعه نیافتگی در جهان ............................................... 23
2-7- نظریه ها و الگوهای توسعه ................. 25
2-7-1- نظریه تسلسل فقر توده های و شهرگرایی..... 25
2-7-2- نظریه حداکثر استفاده از زمینهای کشاورزی 26
2-7-3- نظریه قطب رشد........................... 27
2-7-4- نظریه مرکز پیرامون...................... 30
2-7-5- تئوری مرحله ای روستو.................... 31
2-8- استراتژی های مختلف توسعه اقتصادی.......... 32
2-9- تکنولوژی مناسب برای کشورهای در حال توسعه . 36
2-10- معیارهای سنجش رشد و توسعه ............... 37
2-11- شاخص های سنجش توزیع درآمد................ 41
2-12- شرایط لازم جهت موفقیت در هدایت توسعه ای .. 42
فصل سوم :ویژگیهای جغرافیایی منطقه محل پژوهش
3-1-ویژگیهای طبیعی............................. 46
3-1-1-موقعیت و حدود جغرافیایی.................. 46
3-1-2- ویژگیهای عمومی زمین شناسی............... 48
3-1-3-. وضعیت گسل ها در زلزله خیزی منطقه....... 56
3-1-4- هواشناسی و اقلیم........................ 60
3-1-5- پوشش گیاهی وحیات جانوری................. 63
3-1-6- ویژگیهایی خاک منطقه................................................ 64
3-2- ویژگیهایی اجتماعی و فرهنگی..................................... 67
3-2-1- توزیع و پراکندگی جمعیت.................. 67
3-2-2- توزیع سنی جمعیت......................... 68
3-2-3- توزیع جنسی جمعیت........................ 71
3-2-4- موالید و مرگ و میر...................... 71
3-2-5 - رشد جمعیت.............................. 75
3-2-6- بار تکفل خانوار........................ 77
3-2-7- بعد خانوار وتغییرات آن.................. 81
3-2-8- روند مهاجرت................................................................. 82
3-2-3- وضعیت شاخصهای توسعه فرهنگی................................ 84
3-4- ساختار فضایی کالبدی....................... 92
3-4-1- تقسیمات سیاسی........................... 92
3-4-2- روند تحولات جمعیتی....................... 96
3-5- وضعیت سکونتگاههای روستایی................. 98
6- ویژگی های اقتصادی جمعیت .................... 99
3-6-1- جمعیت شاغل به تفکیک بخش های مختلف اقتصادی............................................... 99
3-6-2- بهره برداری از منابع نفت وگاز........... 104
3-6-3- فعالیت صنعتی (شهرک های صنعتی )......... 105
3-6-4- وضعیت موجود بخش معدن.................... 106
3-6-5- وضعیت اشتغال در بخش کشاورزی ............ 107
3-7- موسسات بهداشتی ودرمانی.................... 108
3-8- شبکه راههای ارتباطی....................... 110
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل عوامل اجتماعی و اقتصادی
4-1-تحلیل وضعیت اجتماعی و فرهنگی منطقه......... 114
4-1-1- تحلیل جمعیت وتغییرات آن................ 114
4-1-2- تحلیل تراکم ورشد جمعیت................. 115
4-1-3- بررسی روند مهاجرت...................... 118
4-1-4- تحلیل ویژگیهای اقتصادی................. 119
4-1-4- الف) تحلیل جمعیت فعال وغیر فعال......... 119
4-1-4- ب) نرخ فعالیت اقتصادی منطقه............. 120
4-1-4-ج) تحلیل روند اشتغال..................... 120
4-1-4-د) روند نرخ بیکاری....................... 121
4-1-5-تحلیل ویژگیهای فرهنگی.................... 121
4-1-6 بافت فرهنگی ورهیافتهای توسعه............. 123
4-2- تحلیل فضایی-کالبدی........................ 125
4-2-1- تحلیل پراکندگیها وقلمروهای مناطق طبیعی(اکوتوریسم)............................................... 126
4-2-2- تحلیل فضایی جمعیت شهری و روستایی....... 128
4-2-3- تغیرات فضایی اندازه جمعیت در دوره1385 -1375............................................... 130
4-2-4- تحلیل دلایل جابجایی جمعیت.............. 130
4-2-5 نتیجه گیری از روند تحولات جمعیتی......... 132
4-6-بررسی وتحلیل ساختار اقتصادی................ 133
4-6-1- بخش صنعت ومعدن......................... 135
4-6-2- بخش کشاورزی............................ 137
4-6-3- بخش خدمات............................... 141
4-6-4- توزیع هزینه ودرآمد بهد تفکیک شهر وروستا. 143
4-6-5- درآمدهای عمومی استان.................... 143
4-7- شاخصهای توسعه انسانی ..................... 144
4-8- خدمات بهداشتی درمانی ..................... 145
4-9- قابلیتهای منطقه در بخشهای مختلف اقتصادی... 146
فصل پنجم:آزمون فرضیات ؛ :نتیجه گیری وبیشنهادات
آزمون فرضیات................................... 149
نتیجه گیری..................................... 152
5-1- مسایل اساسی استان......................... 162
5-2- عمده ترین تنگناها وقابلیتهای اقتصادی...... 163
5-3-راهبردهایی جهت برنامه های بلند مدت در منطقه 167
راهکارهای عمومی................................ 171
منابع وماخذ.................................... 173
چکیده به انگلیسی
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول:3-1-تقسیمات سیاسی استان در سال 1385....... 48
حدول: 3-2-طبقات شیب اراضی ..................... 51
جدول:3-3-محدوده استان در طبقات شیب............. 52
جدول:3-4-طبقات ارتفاع از سطح دریا.............. 54
جدول:3-5-طبقات ارتفاع محدوده استان............. 55
جدول:3-6-نتایج سرشماری نفوس ومسکن1385.......... 68
جدول:3-7-توزیع سنی جمعیت در استان در مقایسه با کشور 69
جدول:3-8-نسبت جنسی جمعیت....................... 71
جدول:3-9- موالیداستان به تفکیک شهر و روستا .... 73
جدول:3-10-نرخ رشد سالانه ی جمعیت ............... 74
جدول:3-11-بار تکفل استان ...................... 76
جدول:3-12- مقدار سهم جمعیت شهری وروستایی....... 78
جدول:3-13- مقایسه بعد خانوار استان ............ 79
جدول:3-14- مقصد مهاجران خارج شده ازاستان....... 81
جدول:3-15- مبدا مهاجران وارد شده به استان ..... 82
جدول:3-16- مهاجران داخلی در مقایسه با کل کشور . 82
جدول:3-17- مراکز بهداشتی ودرمانی............... 84
جدول:3-18- شاخص های توسعه انسانی .............. 85
جدول:3-19- میزان با سوادی...................... 85
جدول:3-20- کتاب خانه ها وتعداد کتاب ها......... 87
جدول:3-21- شمارگان مطبوعات محلی ............... 88
جدول:3-22- برنامه های صدا وسیمای استان......... 89
جدول:3-23- تعداد سینما های استان............... 89
جدول:3-24- گردشگران وا رد شده به استان ........ 90
جدول:3-25- تاسیسات اقامتی ورفاهی .............. 91
جدول:3-26-مساحت وتعداد شهر های استان........... 91
جدول 3-27- تعداد شهر های استان ................ 97
جدول:3-28- جمعیت بیکار استان بر حسب جنس........ 100
جدول:3-29- وضعیت اشتغال جمعیت ................. 100
جدول:3-30- توزیع جمعیت جویای کار (بالای 10 سال) 101
جدول:3-31- اشتغال در بخش های مختلف اقتصادی .... 101
جدول:3-32- تولید ناخالص داخلی ................. 102
جدول:3-33- ضریب توزیع ومقدارسرمایه............. 103
جدول:3-34- مشخصات شهرک های صنعتی .............. 104
جدول:3-35-واحد های صنعتی بهره برداری شده....... 105
جدول:3-36- معادن در حال بهره برداری و شاغلان بخش معدن 106
جدول:3-37-مزاکر بهداشتی و درمانی............... 109
جدول:3-38- تعداد تونلها و پل ها .............. 110
جدول:3-39-مشخصات راه های اصلی وفرعی استان...... 111
جدول:4-1- شاخص های جمعیت نیروی انسانی،وسواد در استان 119
جدول:4-2-مسیر های گردشگری عمومی استان ......... 127
جدول:4-3- مهاجرت های میان منطقه ای وخالص در استان 131
جدول:4-4- ضریب توزیع تعداد سرمایه وصنعت ....... 134
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار3-1- هیستو گرام طبقات شیب............... 52
نمودار3-2- هیستو گرام طبقات ارتفاع .......... 55
نمودار3-3- هرم سنی و جنسی جمعیت ............... 69
نمودار3-4- تغییرات نسبت جنسی ................. 71
نمودار3-5- میزان موالید .................... 73
نمودار3-6- در صد مرگ ومیر .............. 74
نمودار3-7- متوسط رشد سالانه جمعیت ............. 76
نمودار3-8- بار تکفل خانوار ........ 78
نمودار3-9- تراکم نسبی جمعیت ................... 79
نمودار3-10- سهم جمعیت شهری..................... 80
نمودار 3-11- سهم جمعیت روستایی................. 80
نمودار3-12- بعد خانوار به تفکیک شهر وروستا.... 81
نمودار3-13- مبدا مهاجران وارد شده ...... 83
نمودار3-14- مقصد مهاجران خارج شده ............. 83
نمودار3-15- مقایسه شاحص های با سوادی........... 86
نمودار3-16- مقایسه شاخص پوشش تحصیلی............ 86
نمودار3-17- مقایسه روند جمعیت شهری ........... 97
نمودار3-18- جمعیت شهر های استان................ 97
نمودار3-19- سهم آبادی های سکنه وخالی از سکنه .. 98
نمودار3-20- اشتغال بخش های مختلف استان 102
نمودار3-21- بهروری نیرو ی انسانی ..... 103
نمودار3-22- وضعیت اراضی کشاورزی ....... 108
نمودار 4-1 منحنی لورنز در مناطق شهری .......... 129
نمودار 4-2 تعداد و سهم آبادهای استان .......... 129
نمودار 4-3 شاغلان بخش معدن ..................... 137
نمودار 5-1 دلایل توسعه نیافتگی استان ........... 170
فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقشه شماره 1- موقعیت استان در کشور ............ 47
نقشه شماره 2- شهرستان های استان................ 50
نقشه شماره 3- نقشهDEM طبقات ارتفاع استان..... 53
نقشه شماره 4 – خطرات نسبی زمین لرزه ........... 58
نقشه شماره 5- شبکه راههای استان ............... 59
نقشه شماره 6- منابع آب استان ................. 62
نقشه شماره 7 – کار بری اراضی .............. 66
نقشه شماره 8 - پراکندگی جمعیت در استان........ 70
نقشه شماره 9 – واحد های اداری وسیاسی........... 94
نقشه شماره 10- مکان های گردشگری در استان....... 95
نقشه شماره 11- کانون های توسعه ی تمرکز محوری دراستان(طرح پیشنهادی نگارنده)....................................... 169
چکیده
این رساله به بررسی وضعیت موجود و تحلیل توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد می پردازد
در این پروژه تمامی قابلیت های محیطی و انسانی از یک طرف و محدودیت های محیطی و انسانی نیز شناسایی و بررسی می شوند . در این مسیر ضمن امکان سنجی منابع داخلی به عواملی که از بیرون از منطقه می توانند توسعه یا عدم توسعه یافتگی منطقه دخالت داشته باشند ، پرداخته می شود در بررسیهای انجام شده از مجموعه عوامل تأثیر گذار در امر توسعه منطقه ضعف زیر ساخت ها و شبکه های ارتباطی – موانع اجتماعی و فرهنگی و ضعف مدیریتی در شبکه های اداری سیاسی بارزترین و برجسته ترین موانع توسعه یافتگی منطقه بوده اند .
حال با توجه به منابع غنی نفت و گاز و معادت کانی غیر نفتی و منابع غنی آب و خاک و توسعه نیروی انسانی در داخل و نیز موقت ممتاز منطقه در محل تلاقی استانهای صنعتی کشور و مناطق استراتژیک نفت و گاز مثل عسلویه بوشهر – پتروشیمی ماهشهر و بندر امام و دسترسی سریع به بنادر خلیج فارس ، می توان با برنامه ریزی بهتر و اولویت بندی طرحهای عمرانی به توسعه همه جانبه منطقه سرعت بخشید . که برای رسیدن به این امر مهم باید مهمتر از همه به توسعه انسانی به عنوان زیر بنای توسعه اقتصادی توجه خاصی نمود .
مقدمه
امروزه در جهان کمتر کشوری شاهد می شود که با دقت هر چه بیشتر به امر برنامه ریزی در جهت توسعه منطقه ای مشغول نباشد امر توسعه ؛ مخصوصاً توسعه اقتصادی ؛ سابقه برنامه ریزی در جهان دارد و این سابقه خوشبختانه تجربیات بسیار سودمندی را در اختیار جهان معاصر قرار داده تا ضمن بررسی آنها به بومی کردن الگوهای توسعه در کشور و جامعه خود پرداخته تا از قطار سریع رشد و توسعه جهانی عقب نمانند .جامعه توسعه یافته غرب در پی تحول اساسی در تمام زمینه های فرهنگی و اقتصادی خود در قرون گذشته موفق به دست یابی به این امر نموده که امروزه جوامع کمتر توسعه یافته جهان سوم سعی در تقلید نادرست از آنها هستند . که به علت عدم تناسب با شرایط داخلی تأثیری منفی در این جوامع بر جای گذاشته است
در درون کشورهای جهان سوم ناهمگونی جمعیت و محیط طبیعی ، مشکلات فرهنگی و قومی زیر ساخت های لازم جهت توسعه منطقه ای و بخشی و مهمتر از همه عقب ماندگی ساختارهای سیاسی و حکومتی مانع حرکت این جوامع در مسیر اصلی توسعه شده است
در ایران نیز علیرغم اینکه سالهاست برنامه های (میان کدام توسعه منطقه ای اجرا می شود ، به دلایل مختلف این برنامه ها در عمل به هدف اصلی که از قبل مشخص می شود نمی رسند و دخالت های عوامل خارجی و داخلی عملاً خاصیت و ارزش اصلی و یا عوامل سیاسی و موقعیت خاص توسعه یافته اند به طوری که ناهمگونی و اختلاف سطح توسعه شهری و روستایی کاملاً ملموس است .قطب اول توسعه کشور تهران به لحاظ موقعیت اداری – سیاسی نزدیک به نیمی از تمامی امکانات کشور را جذب می کند و این امر به رشد کانونهای دیگر توسع مثل قم . قزوین . کرج کمک نموده است و در شمال شرق اهمیت و نقش مذهبی مشهد و موقعیت ممتاز مالی استان فارسی کمک زیادی به توسعه کانون شمال شرق نموده است . حوزه شمال غرب نیز آذربایجان به لحاظ نقش اهمیت تاریخی خود و نیز تجارب مرزی و نقش کلان شهر تبریز باعث تقویت آن شده است شهر اصفهان را می توان بعد از تهران دومین قطب توسعه یافته کشور دانست . توسعه ای که متکی به خود منطقه است و است و کمتر منطقه ای را می توان یافت که چون اصفهان به لحاظ ساختاری توسعه یافته باشد امری که ناشی از تفکر و تخصص و اندیشه های نیروی بومی استان است.در جنوب با وجو اینکه شاهرگ اقتصادی تمام ایران است ، اما از لحاظ توسعه و عمران شهر و روستا رشد چندانی نکرده است. دیار غنی و داغ جنوب فقط مثل شمع می سوزد تا مردم ایران زمین از روشنایی آن استفاده کنند و چراغ زندگیشان روشن بماند اما غافل از اینکه در کنار این ذخایر سرشار نفت و گاز و تجارت جنوب ، توده عظیمی از مردم در انتهای خط فقر زندگی می کنند . شبکه های ارتباطی ضعیف و شهرهای توسعه نیافته که با کمی توجه و نگاه به مناطق بیابانی جنوب خلیج فارس می توان نقش ذخایر نفت و گاز را در توسعه کشورها مشاهده کرد .
استان کهگیلویه و بویراحمد یکی مناطقی است که علیرغم توانهای محیطی و انسانی فراوان چه از نظر موقعیت جغرافیایی و چه از نظر منابع عظیم معدنی به دلیل بی توجهی در امر برنامه ریزی و ومدیریت استانی. اکنون یکی از کم توسعه یافته ترین مناطق کشور است که مشاهده این توسعه نیافتگی نگارنده را واداشت تا به بررسی این موضع در این رساله بپردازد در این پژوهش به بررسی و تحلیل در توسعه نیافتگی پرداخته و ضمن معرفی قابلیت های اصلی راهکارهایی جهت دست یابی به توسعه در منطقه پیشنهاد داده است
در فصل اول این رساله ، اهداف فرایندهای پژوهش و نیز پیشینه چنین طرحهای پژوهشی در منطقه آمده است .در فصل دوم مبانی نظری توسعه و برنامه ریزی منطقه ای و ایران و الگوها تئوریهای مهم توسعه ذکر شده است و نیز شاخص های توسعه نیافتگی اشاره شده است
در فصل سوم ویژگیهای جغرافیایی منطقه و نیز وضعیت موجود استان به لحاظ اجتماعی و فرهنگی اقتصادی و نیز کالبدی – فضایی مطابق با آخرین آمارهای موجود بررسی شده است
در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل شاخص ها قابلیت های و نیز محدودیت های توسعه منطقه پرداخته شده است و در فصل پنجم نیز به مسایل اساسی منطقه و راهکارهایی جهت رسیدن به توسعه منطقه ای پرداخته شده است .
فصل اول:
کلیات طرح
1-1- طرح مسئله
کشورهای صنعتی غرب که سالها جلوتر از جهان سوم راه توسعه نامتعادل و بدون توجه با شرایط محیط طبیعی چیزی جز نابودی محیط طبیعی و به دنبال آن نابودی محیط انسانی در جوامع ندارد ، حتی اگر کشوری در شرایط عالی توسعه صنعتی باشد ولی در صورت حفاظت نکردن از محیط طبیعی راهی جز سقوط و ضعف ندارد . از آنجائیکه انسان در محیط زندگی می کند و ناگریز از استفاده از منابع و امکانات محیط طبیعی خود است بنابراین حتی جوامع و مناطق که اختیار است محیطی خوبی دارند و توانسته اند رابطه خوب و سالمی با محیط خود برقرار کنند ، به توسعه ای متوازن و پویا دست یافتند . در ایران موقعیت جغرافیایی ممتاز . منابع غنی طبیعی . شرایط اقلیمی خوب و متنوع و جمعیت متناسب با وسعت . فضای لازم را برای توسعه فراهم نموده است که در صورت برنامه ریزی صحیح و علمی نگری به جای سطحی نگری و مصلحت اندیشی های سنتی و مهمتر از آنها توجه به حفظ محیط می توان توسعه ای همه جانبه را مشاهده نمود.استان کهگیلویه و بویراحمد با طبیعت سرشار و مناطق کوهستانی دست نخورده مورد مطالعه قرار نگرفته اند .
وجود منطقه ای با این آب و هوا و زیبایی های طبیعی کنار گرم ترین نقاط کشور در نوع خود جالب و قابل تأمل است که با استفاده بهینه از این طبیعت زیبا می توان سرمایه های زیادی حتی از کشورهای حوزه خلیج فارس جذب نمود وصنعت گردشگری که امروزه اقتصادی نامرعی نامیده می شود می تواند کمک زیادی به ساکنین دامنه های زیبایی زاگرس بنمایند که علیرغم داشتن اینهمه امکانات و قابلیت ها با زندگی مملو از رنج و سختی را تجربه نموده اند. بنابراین با مشکلاتی از قبیل کوهستانی بودن که خود مانع ایجاد ساختارهای شبکه های ارتباطی شده است که به نظر نگارنده یکی از مهمترین موانع توسعه منطقه و در بن بست قرار دادن آن می باشد .عبور شریانهای آب از قعر دره ها نیز مانع دسترسی ساکنین منطقه به منابع غنی آب گردیده با وجود ارااضی حاصلخیز و غنی کشاورزی رونق چندانی نیافته است .منابع غنی نفت گاز که حدود 25 درصد صادرات کشور را شامل می شود تأثیر چندانی در توسعه منطقه نداشته است و دیگر قابلیت هایی که می توانست این منطقه را در جایگاه مناسب توسعه منطقه ای قرار دهد.
منطقه موردمطالعه به لحاظ شرایط لزوم جهت قرارگرفتن دریک سطح مناسب ازنظرتوسعه یافتگی موقعیت بسیارخوبی را درقیاس با مناطق برخوردارکشوردارد زآنجاییکه بررسی توسعه یافتگی ورسیدن به آمارو ارقام ازنظررشد سالانه درآمد سرانه سطح سواد وغیره می تواند جایگاه مناسبی برای آن درنظرگرفت.چون منابع طبیعی وشرایط اقلیمی منطقه مورد مطالعه یکی ازشرایط جهت توسعه ازنظرجغرافیایی است.که می توان آنرا در بالاترین رتبه امتیازی اقلیم وشرایط طبیعی قرارداد .از نظرمنابع زیرزمینی هم وجودبیش از25%صادرات صادرات نفت وحجم زیادی منابع گازکشور و منابعی چون فسفات ودیگر.مکوهها ودشت های منطقه دست نخورده باقی مانده است نیز میتواندگواه این توانایی بالقوه باشد. قرار گرفتن دربین چهارمنطقه برخوردارازنظرمنابع وتوسعه یافتگی مثل اصفهان که یکی قطب های رشد کشورواز همه نظربعدازتهران مؤثرترین قطب اقتصادی و سیاسی کشورهست با خوزستان باموقعیت استراتژیک وذخایرعظیم نفت گاز و انرژی هیدرولیک وکشاورزی باتمام پیشینه فرهنگی وتوانایهای فراوان مراکز مهم پتروشیمی بندرامام وماهشهر،و بوشهربا داشتن یکی از بزرگترین مراکز تولید گاز جهان درعسلویه وپتانسیل بالاتجاری وجذب سرمایه که ساحلی بودن آن براین امتیاز نیز می افزاید.بنابراین محصور شدن دراین میان گذشته از تهدیدهای خارجی ولی فرصت های فراوانی را می تواند به لحاظ کارو سرمایه برای این استان ایجاد نماید.
1-2 - ضرورت تحقیق
محدودیت ها منابع محیطی و نیاز روز افزون جوامع بشری از در پی افزایش رشد جمعیت از یکسو و تحولات اجتماعی سالهای اخیر و بالا رفتن سطح زندگی در پی گسترش ارتباطات در جهان که منجر به پیوند رسانه ای در تمام جهان شده است که منجر به پیوند رسانه ای در تمام جهان شده است ، تلاش انسان را برای رسیدن به بهترین نوع بهره برداری و کیفیت بالای زندگی مادی دو چندان کرده است بنابراین رسیدن به چنین سطوح زندگی و استفاده بهینه از منابع با در اختیار گرفتن ابزارهای فنأوری جدید امکان پذیر می باشد بهمین دلیل توسعه علمی و فنی رسمیت یافته مایه امید انسانها برای غلبه بر بسیاری از مشکلات امروزی است که برای رسیدن به چنین توسعه ای برنامه ریزی لازم است .
چون برنامه ریزی تلاشی است آگاهانه برای رسیدن به هدفی مشخص در زمانی مشخص در منطقه محل پژوهش باید هر چه سریعتر اقدام به موانع اصلی در رسیدن به رفاه و آسایش ساکنین نمود تا انسانها در چند صباحی که زندگی می کنند لذتی از زنده بودن و زیستن خود در استفاده از نعمت های الهی احساس کنند و از نوع زندگی که سراسر سختی و زحمت از بدو تولد تا مرگز است دگرگون شود و تفکری جدید در شیوه زندگی ایجاد شود این شرایط دست یافتنی است به شرطی که ضمن شناخت قابلیت ها به برنامه ریزی در جهت استفاده هر چه بهتر از آنها اقدام نمود و با تلاشی همگانی و مستمر اقدام به ساختن جامعه ای پویا و سرشار از نشاط و شادابی در استان نمود چرا که در این استان با داشتن این همه منابع و قابلیت ها دیدن این همه محرومیت ها و سختی در زندگی ساکنین جای تأمل تفکر زیادی دارد .
1-3 - انگیزه تحقیق
آنچه اینجانب راوادار به انتخاب این موضوع نموده، مشاهده درد ورنج فراوانی است که، دراندامهای تکیده وچهرهای رنجور وفقرزده مردم آن دیارمشاهده نموده، و جور و جفایی که در سالیان گذشته توسط حاکمان ستمگر به این مردم تحمیل شده، وآنهارا اسیر و بازیچه هوسبازیها وقدرت طلبی های ایلی وطایفه ای خود نموده است.گذشته این مردم آکنده است ازظلم وستمی است که، با شمشیرهای زهر آلود تعصب وکج اندیشی حاکمان محلی، در پی قشون کشی وغارت وچپاول طوایف همجوار برگرده این مردم فرو رفته است0دامن زدن به اختلافات قومی وقبیله ای سالها و فکراین مردم رابخود مشغول کرده است. بسیاری از توانهای مردم سرزمین من زیر چکمه های تعصب واند یشه های خرافی راه یافته به پیکره ی فرهنگ غنی این دیار له شده اند،افسوس که هنوز هم بعضی از این کج اندیشیها وتنگ نظریها خواسته یا نا خواسته چسبیده به کالبد فرهنگ نسلهای امروز سرزمین من به حیات خود ادامه می دهند.
نویسنده وظیفه خود دانسته عقده ای را که سالها از دیدن ولمس این همه بدبختی ورنج کشیدگی مردان و زنان ایل وتبارم،در سینه داشته بازگشاید، شاید تا حدودی دینم را به سرزمین و آب وخاکم ادا کرده باشم. امروزه با توجه به وجود مناطق و کشورهایی دردنیا که از لحاظ توانائیها وداشته های طبیعی درسطح خیلی پایین قرار دارند.اما ازلحاظ توسعه اقتصادی به طورچشمگیری رشد کرده اند.امیدواری ما را دو چندان کرده که استان کهگیلویه وبویراحمد با وسعتی کم و جمعیتی متناسب با آن وبا داشتن پتانسیل بالا وبالقوه یکی از رده های بالا وحداقل میانی جدول توسعه ملی باشد.قویا معتقدم که درصورت اصلاح ساختار معیوب اداری-سیاسی و نظارت وجهت دهی صحیح می توان توسعه ی پایدار را در این منطقه مشاهده کرد0
1-4-اهداف تحقیق:
1-شناخت و بررسی ویژگیهای طبیعی وا نسانی ا ستا ن کهگیلویه وبویراحمد
2-تحلیل ویژگیهای کلی منطقه وامکان سنجی توسعه دربخشهای مختلف
3-ارایه راهکارهای مشخص برای توسعه منطقه ای
1-5-سوالات تحقیق:
1-5-1-آیا موانع اجتماعی-فرهنگی نقش اصلی را در توسعه نیافتگی منطقه داشته است؟
2-1-2-أیاشرایط توبوگرافی مانع اصلی توسعه استان بوده است؟
1-5-3-مشکلات مدیریتی وساختاراداری –سیاسی چه قدر در عدم توسعه ی استان نقش داشته است؟
1-6-فرضیات تحقیق:
1-6-1-به نظر می رسد مانع اصلی توسعه نیافتگی استان، با وجود بتانسیل بالا موانع اجتماعی فرهنگی است.
2-6-2-یکی از موانع مهم وتاثیر در توسعه نیافتگی استان،ویژگی زئومرفولوژیکی کوهستانی و صعب العبور آن میباشد.
1-7-پیشینه تحقیق :
1- طرح توسعه وعمران(جامع )دهدشت:
این طرح در سال 1282 توسط مهندسین مشاور جهان-پارس به سفارش سازمان مسکن و شهرسازی استان تهیه شده ،در این طرح ضمن بررسی ویژگیهای جغرافیایی عوامل جمعیتی شهروحوضه نفوذ وگذشته ازآن روند تغییرات جمعیتی شهرستان کهگیلویه نیز بررسی شده ا ست0 درطرح جامعه شهردهدشت ضمن بررسی رابطه شهردهدشت باروستاهای تا بعه درشهرستان به نوع فعالیت های اقتصادی دربخش های مختلف صنعت کشاورزی وخدمات درحوزه شهری پرداخته شد0وپیش بینی هایی بررسی توسعه آتی شد انجام شده است0
2-طرح توسعه و عمران( جامع) ناحیه گچسا ران
این طرح که بعد از تقسیم بندی استان به دو ناحیه گچساران(کهگیلو یه و گچساران و بهمئی ) و ناحیه دیگر یعنی بویراحمد و د نا توسط شرکت مهندسین مآب درسال به سفارش سازمان ملی وشهرسازی تهیه گردیده است0اولین طرح منطقه به تفکیک:شنا خت ویژگیهای جغرافیایی دوم: تجزیه وتحلیل عوامل طبیعی وانسانی وبررسی ویژگی های اقتصادی ناحیه درمقایسه با استان پرداخته است0درطرح عمران ناحیه گچساران و ویژگی های جمعیتی وناحیه با اولویت سکونت گا ههای انسانی اعم ازشهری –روستایی وعشایری به تفصیل مورد بررسی قرار گرفتند وعلاوه برآن ویژگیها وقابلیت های محیطی ناحیه ازکشاورزی گرفته ومعادل نفت وگازوکانی مورد برسی مورد بررسی قرار گرفتند وبا محورقرار دادن مکانهای مرکزی برای توسعه به تحلیل شاخص های مکان مرکزی درناحیه پرداخته ومحورتوسعه قطب های محلی رشد دا نسته که با توسعه این مراکز محلی می توان وتمرکز گرایی جمعیت برای ارایه خدمات کمک نمود0
3-طرح آمایش ا ستان:
این طرح باسفارش استانداری وتوسط دانشگاه شیراز درسال 1387با هدف امکان سنجی منطقه وارایه راه حل هایی برای برون رفت از مشکلات فعلی استان تهیه شده است0 طرح آ مایش استان با الهام گرفتن ازطرح کالبدی ملی ایران در5 بخش 0انسانی -اجتماعی ،فرهنگی،اقتصادی وفضایی تهیه، و نقشه های مورد نیاز نیز از منطقه تهیه شده است 0درطرح آمایش استان ویژگیهای جغرافیایی طبیعی وانسانی منطقه به تفصیل آمده وبا استفاده ازتحلیل های آماری ویژگی های جمعیتی واجتماعی راتغییر نموده اند0با توجه به پراکندگی نامتتوازن جمعیت دراستان که متا ثر از توپو گرافی منطقه است،مشکلات اصلی منطقه را عوامل طبیعی دانسته ولی عوامل فرهنگی واجتماعی را نیزسهیم دراین امرذکرنموده است0دراین طرح مسایل انسانی استان ونیز قابلیت های محیطی ومنطقه آورده شده راهکارهای مفیدی بررسی برنامه ریزی منطقه ای ارایه شده ا ست0
1-8-روش تحقیق
نوع پژوهش – کاربردی است که روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی است .بعد از شناسایی کمی و کیفی منطقه و جمع آوری اطلاعات لازم از طریق کتابخانه ای ومیدانی ؛با انجام مصاحبه ومشاهده، به بررسی و تجزیه و تحلیل آنها به روش نرم افزا spss و exell برای رسیدن نتایج مورد نظر اقدام شده است .
1-9- فرایندهای تحقیق
1- تعریف توسعه و تفاوت رشد اقتصادی و توسعه
2- تدوین معیارهای برای ارزیابی سطوح توسعه منطقه ای
3- شناخت بررسی کامل ویژگیهای منطقه محل پژوهش
4- تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف منطقه از لحاظ توسعه
5 - ارایه رهنمودها و راهکارهای جهت بهبود و سطح توسعه منطقه
دانلود مقاله بررسی و تحلیل کاربری اراضی شهری – روستایی با استفاده از تکنوژیهای RS و GLS
| دسته بندی | جغرافیا |
| بازدید ها | 22 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 26 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 24 |
خلاصه:
اهداف این نوشته در بررسی و تحلیل تغییر کاربری اراضی روستایی – شهری، با استفاده از سنجش از دور و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی میباشد. در این مطلب، 2 مطالعة چند زمانه در 2 سایت (مکان) مختلف اداره شده است.
اولین سایت شامل سه شهر در Morcco، و دومین سایت در آبادی Al-Ahsa در عربستان سعودی می باشد. هدف اصلی تحقیق اثرات شهرنشینی روی اراضی کشاورزی بوده است. اولین مطالعه روی 6 تصویر از (Spot-HRV) 2 تصویر از هر شهر و دومین مطالعه روی 2 تصویر از Land Sat-TM پایه ریزی شده بود. تصویر بصری از شبیه سازی ماهو.اره یا ما را قادر ساخته بود تا 3 نقشه از طبقه بندی اراضی و مطالعات مربوطه تهیه کنیم.
با استفاده از ابزارهای GLS بطور نسبی تخمین زده شده بود که تغییرات در طول 20 سال اخیر در Aorocco و 14 سال اخیر در Saudi Arabia اتفاق افتاده است. رویهم رفته تغییرات، نحوة تکامل محل پیدایش را روشن ساخته است و نقشه اثبات می کند که شهرنشیتی بطور اساسی اراضی کشاورزی را در امر فعالیتهای زمین خواری تحت فشار قرار داده است.
در نتیجه، RS و GLS با یکدیگر با دادة معینی می توانند، مورد استفاده قرار بگیرند جهت کمک به تصمیم گیرندگان برای آماده سازی نقشه های آتی، بخاطر یافتن گزینه های مناسب برای استقرار شهرسازی.
1. معرفی:
ابزارهای سنجش از دور همراه با GLS جهت جمع آوری، نمایش، ذخیره، تجزریه و تحلیلی و ارائه خروجی داده برای محیط زیست شهری و ...حومه استفاده شده اند، تا برنامه ریزان بتوانند مجموعه های دادة مطمئنی را جهت مدیریت بهتر مناطق شهری و حومة شهری، تهیه کنند.
RS و GLS می توانند استفاده شوند بخصوص در:
- تعیین محل و اندازة مناطق شهری
- توزیع مکانی مجموعه های کاربریهای اراضی مختلف
- شبکه نقل و انتقال اولیه و سازمان مربوطه
- سرشماریهای مختلف – سرشماریهای وابسته و شاخصهای اقتصادی – اجتماعی
- ساختارمناطق شهری برای مخابرات و مطالعات ارزیابی اثرات (ELA)و
- توانایی جهت پایش تغییرات در این خصوص در تمام مدت.
مجموعه دادة 1 و 2 و 6 می تواند از میان نقشه سازی هم پوشانی / کاربری اراضی و بررسی تغییر کاربری اراضی بیرون کشیده شود، که تکنولوژیهای مناسبی از طبقه بندی تصویر، تحلیل و بررسی تغییر استفاده می کند. مجموعه‌های داده باقیمانده بازهم باید بیشتر توسعه داده شوند کاملاً عملی شوند.
تغییر کاربری اراضی شهری-روستایی پدیدة خیلی بااهمیتی است که مشخصات مناطق شهری و حومة شهری، شهرها و واجه ها در بیابان و مناطق خشک را فرا می گیرند که بطور اساسی از فعالیتهای شهرسازی ناشی می شوند، نتیجة توسعة صنعتی و رشد جمعیت است و همچنین ناشی از مهاجرت می باشد به شهرسازی به عنوان یک موضوع مهم پرداخته شده و باید فشاری که شهرسازی روی اراضی کشاورزی حاشیة ممناطق شهری می آورد، مورد مطالعه قرار بگیرد.
در این متن، 2 مطالعه به نرنیب در کشور Morocco و در کشور عربستان صعودی انجام شده بود که بدین طریق تغییرات کاربری اراضی شهری بررسی شده است. هدف اصلی بررسی تأثیرات شهرسازی روی اراضی کشاورزی در 3 شهر Morocco و در واحه (آبادی) Al-Ahsa در عربستان صعودی می باشد.
اولین مطالعه روی 6 تصویر ماهواره ای پانکروماتیک (2 تصویر برای هر شهر) پایه ریزی شده بود که بوسیلة ماوارة Spot-HRV در طول 2 دهه یعنی (90-1980) بدست آمده بود. دومین مطالعه مربوط به آبادی Al-Ahsa در عربستان صعودی بود که روی 2 تصویر ماهواره ای چند طیفی از
Landsat-TM در طول 2 دوره زمانی، یعنی 1987 و 2001 پایه ریزی شده بود. در این 2 مورد مطالعاتی، نقشه های توپوگرافی، و مشاهدات میدانی متداول نیز استفاده شده بود.
روش شناسی پذیرفته شده شامل 4 مرحله بدین شرح است.
1. مطالعة جغرافیایی متمرکز. 2. بازنگری گسترده از روشهای بررسی تغییر کاربری اراضی 3. تفسیر بصری از تصویر ماهواره ای جهت تهیة نقشه های کاربری اراضی 4. تجزیه و تحلیل مکانی و مدلسازی از نتایج سنجش از دور.
2. تکنیکهای بررسی تغییر کاربری اراضی:
1-2. روشهای بررسی تغییر کاربری اراضی:
یک شرط لازم برای بررسی مزمن تغییر، یک موضوع ثبت شدة صحیح و با دقت از تصویر ماواره ای، همچنین ارائة بیکسهای رویهم قرار گرفتند از یک مکان مشابه می باشد. یک طیف گسترده از تکنیکهایی وجود دارد که برای بررسی تغییر کاربری اراضی مناطق شهری استفاده شده اند. این تکنیکها می توانند به دسته های زیر تقسیم شوند:
تصویر مرکب، مقایسه (سنجش) تصویر، سنجش یا مقایسة تصاویر طبقه بندی شده، ترکیب تصاویر طبقه بندی شده، طبقه بندی رادار.
1-1-2- روش تصویر مرکب چند داده ای:
تصاویر از دوره های زمانی مختلف را می توان ترکیب کرد و شکل یک تصویر منفرد مرکب را درآورد، در این صورت شاید تغییرات را بتوان از طریق تنوع در شن خاکستری یا رنگ تصویر استنتاج کرده روش افزایشی اغلب، بارها، برای بررسی تغییر بکار گرفته می شود که این روش شامل: هم پوشانی تصویر، تفاضل تصویر، نسبت گیری تصویر، فهرست پوشش گیاهی می باشد. نقش روش افزایشی در تحت فشار قرار دادن مناطقی است که تغییر نیافته اند و افزایش مناطقی است که تغییر یافته اند. این تصویر ترکیبی سپس طبقه بندی می شود. روش افزایشی می تواند بدین صورت تشریح شود:
- هم پوشانی تصویر، ترکیب 2 تصویر است، که برای رنگهای مختلف تعیین شده اند.
- تفاضل تصویر، شامل تفریق 2 تصویر یا 2 باند پیکسل بوسیلة پیکسل است (Pixel: کوچکترین واحد تبدیل به نقشه).
- نسبت گیری تصویر روی تقسیم باندها برای تولید تصویر نسبت گیری شده پایه ریزی شده.
- فهرست پوشش گیاهی جهت تناوب قائل شدن بین پوشش گیاهی و خاک بستر، بکار گرفته می شود.
2-1-2- روش سنجش (مقایسه) تصویر:
یک مقایسه می تواند تمایزی را بین تصاویر ماهواره ای جداگانه بریا زمانهای مختلف بوجود آورد. این تصاویر شاید تن خاکستری یک باند منفرد باشند یا تصاویر رتگی مرکب از چند باند باشند. تنوع تصاویر بین سیگنالهای زمانی – وقوع تغییر پوشش زمینی است.