دسته بندی | هنر و گرافیک |
بازدید ها | 67 |
فرمت فایل | docx |
حجم فایل | 1340 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 169 |
نخست باید معنی دین و هنر مشخص شود و سپس ربط حقیقی دین و هنر مورد تحقیق قرار گیرد تا در نهایت بتوان برای پرسش مذکور پاسخی مستدل یافت .
«دین به معنای کل عبارت است از مجموعه فرامین ، قواعد و دستورات و احکام الهی که برای خیر و سعادت و کمال انسان توسط پیامبران به بشر ابلاغ شده است . عنایت دین خیر و کمال مطلق است و کمال مطلق زیبایی حقیقی و جمال مطلق است . دریافت حقیقت مطلق ، شهودی است و عشق ذاتی ابنای بشر به حقیقت مطلق (حقیقة الحقایق) منشا شهود است و شهود میسر نشود الا به مسیر روح درعالم قدس و استغراق در دریای وحدت و آشنا شدن ذوق به توحید .[1]»
حقیقت دین ، معرفت الهی است . موضوع و هدف دین ،وجود مطلق (خداوند) است وشریعت ( دین ) راه و رسم الهی شدن را به انسان میآموزد تا صفات الهی در وجود انسان تجلی یابد و به مقام خلیفه الهی رسد .
الذی احسن کل شی خلفة و خدا کسی است که هر چه را آفرید ، نیکو آفرید (آفریده او در نهایت حسن و زیبایی است ) .
در جهان چو حسن یوسف کس ندید حسن آن دارد که یوسف آفرید
حضرت امام ( ره ) در کتاب شریف[2] دعای سحر میفرمایند :« بهاء به معنای زیبایی است و زیبایی عبارت است از وجود ، پس هر چه خیر و زیبایی و سناهست همه از برکات وجود است و سایه آن است تا آن جا که گفتهاند مساله اینکه وجود عبارت از خیر و زیبایی است همه از بدیهیات است پس وجود، همهاش زیبایی و جمال و نور و روشنی است و هر قدر وجود قویتر باشد زیباییاش عامتر و زیباتر خواهد بود .»
وجود تجلی واجب الوجود است . این تجلی و ظهور ، جلوه ی کمال مطلق و جمال مطلق و مساوی زیبایی است . اگر زیبایی ذات هنر باشد غایت هنر به امر خارج از ذات دلالت ندارد . پس غایت هنر همان حقیقت ذاتی آن و حقیقت ذاتی هنر ، زیبایی حقیقی است . از این باب ،موضوع و هدف ، دین و هنر امری واحد است . در هنر زیبایی حقیقی وجود مطلق و به عبارتی جمال مطلق است و از حیث تفاوتی میان موضوع دین و هنر نیست .
« فلوطین معتقد است :« جسم زیبا از طریق بهرهیابی از نیروی صورت بخشی که از صور خدائی میآید ، وجود پیدا میکند . عقل و هر چه از عقل فیضان مییابد زیبایی اصیل روح است نه زیبایی ناشی از امور بیگانه و بدین جهت است که میگویند روحی که نیک و زیبا شود همانند خدا میگردد زیرا خدا منشا بخش بهتر و زیباتر هستی و به عبارت بهتر منشا خودهستی یعنی زیبایی است . روح ، موجودی خدائی و خود جزئی از زیبایی است و به هر چه نزدیک شود و دست یابد ، آن را تا آن حد که قابلیت بهرهوری از زیبائی دارد ، زیبا میسازد ، اگر بینی که زیبا نیستی همان کن که پیکر تراشان با پیکر میکنند ، هر چه زیادی است بتراش و دور بینداز ، این جا را صاف کن ، آنجا را جلا بده ، کج را راست کن و سایه را روشن ساز و از کار خسته شو تا روشنایی خدائی فضیلت ، درخشیدن آغاز کند و خویشتن داری را برا و رنگ مقدسش بینی ،روح اگر خود زیبا نباشد زیبایی را نمیتواند دید از این رو کسی را که میخواهد نیکی و زیبایی را ببیند نخست خود را باید همانند خدا کند و نیک و زیبا شود .»
اگر ذات هنر دینی است ، صورت هنر هم تجلی همان ذات است و صورت از ذات خود نمیتواند تخلف کند . این صورت ، صورت محسوس است و در هنرهای تجسمی که با عینیت سروکار دارد صورت جسمانیه نامیده می شود .
« میکل آنژ» میگوید :« هنر خوب برای نزدیکی به پروردگار است و در واقع جلوهای از مظاهر زیبایی اوست .... نقاشی خوب ذرهای از کمال حق و نشانهای از آوای موسیقی جان بخش آنست .... پس کفایت نیست استادی چیره باشی . باید روحت صفا داشته باشد و سلامت فکرت از روح القدس نشأت گیرد .
«چکشم سنگهای سخت را صورت میدهد دستم آن را بر میگیرد هم فرمان میدهد یا آن را زیرو رو میسازد . بنابراین نیروی دیگری است که سنگ سخت را نرم میکند و چکش خداوند است که زیبایی میآفریند . من وبسیاری مثل من ، وظایفشان را چون فرمانی که از طرف پروردگار به آنان داده شده ، انجام می دهند من با وجود ضغف و پیری ، به سبب عشق به پروردگارم که همه امیدم بسته به اوست به هیچ وجهی از وظایفم دست برنخواهم داشت .[3]»
« میر عماد حسنی » بر بیان صفات کاتب ( خوشنویس ) چنین مینویسد :« بدان که کاتب باید از صفات ذمیم احتراز نماید زیرا که صفات ذمیمه در نفس علامت بیاعتدالی است و حاشا که از نفس بی اعتدال کاری آید که در او اعتدال باشد .» [4]و حال نگاهی گذرا می اندازیم به موضوع پروژه سقاخانه این ساحت پاک و مقدس ، این جگر پارهی باور مردم ، مکانی که نامش یادآور گلوهای تشنه و سیراب شده است و منظرش از خنکای طراوت و نمناکی فضا ، تا وجود آب و خیسی در و دیوارش حکایتگر سرگذشت ویژه خود است .
حکایت گوشهای از فرهنگ اجتماعی مردم پیشین این مرز و بوم است که توجه واحترام به آن بخشی از ذهنشان را به خود مشغول میداشت . سقاخانه ؛محلی که هنوز مردم بر آن دست و پیشانی و لب میسایند تا مراد خود گیرند . این تراوشگاه اندیشهی یقین و حاجت که بامدادان تواضعگاه عابران مصفا بوده و پسینگاهان پذیرای خسته از سرکارآمدگان روز به پیالهای آب .
سقاخانه ، تجسم عینی پارهای از فرهنگ اعتقادات دینی مردم این دیار است ، که با هر گره و قفل و نشانی که به در و دیوارش زده شده ، داستانی از آرزوها و گرفتاری حاجتمندانش را در بر دارد .
«در فرهنگ سقاخانه ، نگاه به زندگی جور دیگری است . اگر چه آدمها خود را از آن سیراب میسازند ولی : گره میزنند تا گره کارشان گشوده شود .
قفل میکنند تا کلید بن بستهای زندگیشان رابجویند .
پول میریزند تا قرضشان ادا گردد.
شمع میافروزند تا تیرهگی را بنده سازند .
نشانی میکوبند تا دست اقبالی در بختشان را بکوبد .
و به عین میبخشند تا به ذهن طلب کنند .
در این فرهنگ صحبت از سادگی دلهایی است که رنگ تدلیس و تلبیس به خود نگرفتهاند و پاکی دل خویش را به شباهت آینهای قلمداد کردهاند،که پاسخ طلب حاجتشان را در آن ، هم چون تصویری ناپیدا به انتظار مینشیند
فهرست مطالب
مقدمه....................................................................................................................... 1
فصل اول : نماد و نگرشی نمادین
1-1 نماد و نگرش نمادین به هستی ...................................................................... 6
1-2 نماد و نقش آن در زندگی ........................................................................... 10
فصل دوم : سقاخانه
2-1وجود افتراق فضاهای سنتی و مدرن............................................................. 13
2-1-1 شناختی از دو واژه «نوگرایی» و «سنت گرایی»...................................... 13
2-1-2 گرایش به فضاهای شهری سنتی ............................................................. 14
2-1-3 مقایسه فضاهای سنتی و مدرن ............................................................... 16
2-2 فرهنگ واژگانی سقاخانه .............................................................................. 18
2-3 علل پیدایش سقاخانه ................................................................................... 24
2-4 دو عنصر اساسی در سقاخانه ..................................................................... 31
2-4-1 آب............................................................................................................. 32
2-4-1-1 آب عنصر مقدس و مشترک در ادیان پهنه ی ایران زمین................... 34
2-4-1-2 آب در دیگر آیین های باستانی............................................................. 36
2-4-1-3 آب در ادیان و آیین ها.......................................................................... 37
2-4-1-3-1 آب در دیانت یهود............................................................................ 37
2-4-1-3-2 آب در مسیحیت ............................................................................... 38
2-4-1-3-3 آب در آیین مندائی و صابئین ......................................................... 38
2-4-1-3-4 آب در اسلام ................................................................................... 39
الف : بازتاب آب در اسلام .................................................................................... 39
ب: آب در عرفان اسلامی – ایرانی ....................................................................... 40
ج: آب ، واقعه کربلا و آب تربت ............................................................................ 42
د: آب و مذهب دو روی یک سکهاند در سقا خانه ................................................ 45
2-4- 2 آتش ........................................................................................................ 50
2-4-2-1 آتش و نور در ایران باستان ............................................................... 50
2-4-2-1-1 اهمیت آتش و نور درجهان بینی آفرینش ایران باستان ................. 53
2-4-2-1-2 آتش و نور واسطوره های آن در فرهنگ آریایی ........................... 53
2-4-2-2 کارکرد رمزهای آتش و نور در اسلام ............................................... 54
2-4-2-3 کارکرد رمزهای آتش و نور در ایران ................................................ 55
2-4-2-4 نور و هنر ............................................................................................ 56
2-5 معماری سقا خانه ......................................................................................... 57
2-6 عناصر نمادین سقا خانه ............................................................................... 60
2-6-1 آینه ........................................................................................................... 61
2-6-2 شمع ( چراغ نفتی ، لوستر ) ...................................................................... 63
2-6-2-1 شعله شمع ........................................................................................... 64
2-6-2-2 سوگند به نور و روشنایی و فروغ و شمع افروزی ............................ 66
2-6-2-3 شمع گردانی در مراسم مقدس ............................................................ 67
2-6-2-4 شمع در سقا خانه : آتش و آب ........................................................... 67
2-6-3 قفل ........................................................................................................... 68
2-6-4 آدمکهای فلزی .......................................................................................... 70
2-6-5 پنجه ........................................................................................................ 72
2-6-6 چشم ......................................................................................................... 74
2-6-7 ظرف سقا خانهای .................................................................................... 75
2-6-8 ستاره ....................................................................................................... 76
2-7 تزئینات دیگر سقاخانه .................................................................................. 76
2-7 -1 کتیبه نویسی............................................................................................. 76
2-7-2 سنگاب....................................................................................................... 80
2-8 رنگ در سقاخانه .......................................................................................... 81
2-8-1 پیشینه ای از رنگ .................................................................................... 81
2-8-2 خواص رنگ سبز ..................................................................................... 82
2-8-2-1 مسرت بخشی و شاد آور بودن .......................................................... 83
2-8-2-2 تقویت تحمل پذیری و صبر ................................................................. 83
2-8-3 رنگ سبز در سقاخانه .............................................................................. 84
2-9 معرفی تعدادی از سقاخانههای معروف
2-9-1 سقاخانه عزیز الله ..................................................................................... 90
2-9-2 سقاخانه سردر مجلسی ............................................................................ 92
2-9-3 سقاخانه طوقچی ....................................................................................... 93
2-9-4 سقاخانه آقا میرزا اسدالله روضاتی .......................................................... 95
2-9-5 سقاخانه در دشت .................................................................................... 97
2-9-6 سقاخانه حاج آقا شجاع ............................................................................ 99
2-9-7 سقاخانه پنج شنبه دین ........................................................................... 101
2-9-8 سقاخانه قدیمی رو به روی سردر مسجد جورجیو .............................. 103
2-9-9 سقاخانههای درب امام .......................................................................... 105
2-9-9-1 سقاخانه دالان درب امام .................................................................. 105
2-9-9-2 سقاخانه صحن شمالی درب امام ..................................................... 106
2-9-9-3 سقاخانه مجاور درب امام ............................................................... 107
2-9-10 سقا خانه مسجد حکیم ......................................................................... 108
2-9-11 سقا خانه هارونیه ................................................................................ 109
2-9-12 سقاخانه درب کوشک .......................................................................... 110
2-9-13 سقاخانه بیدآباد ................................................................................... 110
2-9-14 سقاخانه حاج محمد جعفر .................................................................... 111
2-9- 15 سقاخانه قصر در دشت ..................................................................... 112
2-9-16 سقاخانه گرگ یراق .............................................................................. 113
2-9-17 سقاخانه گذرهارونیه ........................................................................... 114
2-9-18 سقاخانه حاج علی ................................................................................ 115
2-9- 19 سقاخانه آقانور ................................................................................... 116
2-9-20 سقاخانه ترکها ...........................................117
2-9- 21 سقاخانه مسجد سید ...........................................118
2-9-22 سقا خانه تاج الدین ...........................119
2-9-23 سقاخانه مسجد لبنان .........................................120
2-9- 24 سقاخانه مسجد ذکر الله .................121
فصل سوم : مکتب سقا خانه
3-1 مکتب سقا خانه و پیدایش آن .................. 122
3-2 هنرمندان مکتب سقا خانه .................. 127
3-2-1 منصور قندریز ...................... 127
3-2-2 حسین زنده رودی ...... 129
3-2-3 پرویز تناولی .......................131
3-2-4 فرامرز پیل آرام ............133
3-2-5 ژازه طباطبایی ....................... 134
3-2-6 جعفر روحبخش .......................... 135
3-2-7 مسعود عربشاهی ..........................135
3-2-8 ناصر اویسی ................................ 137
3-2-9 صادق تبریزی ..............138
3-3 تطبیق برخی آثار هنرمندان سقاخانه با ادعیه و طلسمات ....... 139
منابع ........................165
دسته بندی | معماری |
بازدید ها | 8 |
فرمت فایل | pptx |
حجم فایل | 3328 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 15 |
دسته بندی | معماری |
بازدید ها | 20 |
فرمت فایل | pptx |
حجم فایل | 955 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 30 |
دسته بندی | زمین شناسی |
بازدید ها | 18 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 31 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 53 |
*تحقیق درباره آب*
همانگونه که پیش از این اشاره شده است از یک سو مقدار مصرف شهری زیر تآثیر یک رشته نوسان قرار می گیرند که مهمترین آنها عبارتند از نوسان های سالانه ،نوسانهای روزانه و نوسانهای ساعتی و از سوی دیگر آب دهی منبع های طبیعی تهیه آب نیز به علت تغییرات فصلی و سالانه در مقدار بارندگی، به همراه دارند .
برای مطابقت دادن مقدار مصرف آب بامقدار آب موجوددر طبیعت همیشه نیاز به تاسیساتی بنام منبع های ذخیره آب هست که بتوانند در زمان پر آبی و یا کمی مصرف آب را در خود ذخیره نموده ودر زمان کم آبی ویا زیادی مصرف آنرا در اختیار مصرف کنندگان بگذارند .منبع های ذخیره بسته به نوع نوسان های مصرف انواع گوناگونی دارند .منبع های ذخیره فصلی که غالباً در پشت سد ها ایجاد می گردند جبرا ن نوسان دهای فصلی و سالانه را نموده ،مصرف آب شهر ها و ابیاری کشاورزی راتامین میکنند. همچنین سفرهای زیر زمینی منبع های طبیعی هستند که با تغذیه ی مصنوعی آنها در سال های پر باران ، می توان در سال های کم باران توسط چاه زنی آب مورد نیاز را دوباره از آنها برداشت نمود .
منبع های ذخیره ای که در این بخش مورد بررسی قرار می گیرند برای تأمین نوسان های ساعتی و روزانه مصرف آب شهرها بکار می روند . این منبع ها غالباً بجز جبران نوسان های مصرف شهر کار تأمین فشار لازم در شبکه شهری را نیز انجام می دهند . این نوع منبع ها بنام منبع های بلند نامیده می شوند .
برای ذخیره آب و تأمین فشار در شهرک ها و یا در ساختمان های بلند گاهی از منبع ها ی زیر فشار نیز استفاده می گردد که مستقیماً توسط پمپی فشار درون آن در حد معینی ثابت نگهداری می شود.
این منبع ها تنها برای ذخیره آ”ب بکار می رود . در مقیاس کوچکتر
می توان آب انبارهای قدیمی را و در مقیاس بزرگ منبع های ذخیره آب شهرها را جزو و این گروه دانست . برای آبرسانی شهر باید آب را از این منبع ها بیک منبع بلند فرستاد و یا در شهرهای بسیار کوچک و روستاها توسط پمپ و منبع زیر فشار ، فشار آب رادر شهرک تأمین نمود . بنابراین ساختمان این گونه منبع ها به ندرت پیش می آید . حجم این منبع ها بسته به شدت نوسان آ”ب دهی منبع طبیعی تهیه آب و نوسان مصرف در شهر تعین می گردند.
3- منبع های بلند
منبع های بلند بجز ذخیره آب فشار لازم در شبکه را نیز تأمین
می کنند. برای تأمین ارتفاع لازم در این منبع ها یا از بلندی ها و تپه ماهورهای اطراف شهر استفاده می گردد ( منبع های زمینی بلند ) و یا با کمک پایه هایی فلزی و بتون آرمه منبع را در ارتفاع لازم می سازند ( برج های آب).
جای منبع ها – از نقطه نظر سیستم کار و موقعیت منبع ها نسبت به شهر چند حالت ممکن است رخ دهد .
حالت نخست – جای تهیه آب یا تصویه خانه و نقطه مناسب برای ایجاد منبع در یک سوی شهر باشد . در این صورت آب مانند شکل (6-1) از یک سو وارد منبع ذخیره شده و از سوی دیگر به شهر و جای پخش آن جریان
می یابد . در این حالت لوله برداشت و لوله تغذیه جدا از هم می باشند .
حالت دوم- جای تهیه آب مانند شکل ( 6-2) در یک سو شهر وجای مناسب برای ایجاد منبع همچون بلندیهای طبیعی در سوی دیگر شهر قرار دارند در این صورت باید آب از درون شهر به سوی منبع جریان یابد . یعنی هنگامی که مصرف آب در شهر کم است آب اضافی از درون لوله های شهر به سمت منبع جریان می یابد و هنگامی که مصرف آب بیش از مقدار تهیه
می باشد (نزدیک ظهرها ) جریان آب از هر دو سو وارد شهر می گردد . از این رو لوله تغذیه و برداشت آب در منبع در این حالت یکی بوده و جهت جریان آب در آن در ساعتهای گوناگون شبانه روز تغییر می کند .
حالت سوم – در مورد برج های آب در صورتی که شهر شیب چندانی نداشته باشد از نظر تعادل در افت فشارها و کم شدن بلندی منبع مناسب ترین نقطه برای ایجاد آ”ن وسط شهر می باشد . البته باید توجه داشت که انتخاب جای برج آب در وسط شهر بیشتر از نظر شهر سازی و زیبایی شهر خوشایند نیست .
بلندی منبع – بلندی منبع باید به اندازه ای باشد که در شبکه لوله کشی شهر و در برابر همه خانه ها کمترین فشار آب لازم را برای مصرف کننده تأمین نماید . این کمترین فشار در جدول (3-7) با توجه به بلندی
ساختمان های موجود در شهر تعیین شده است . پس هر چه فاصله منبع تا آخرین مصرف کننده بیشتر و قطر لوله ها کمتر انتخاب گردند به علت زیادتر شدن افت فشار در مسیر جریان آب ، لازم می آید که بلندی منبع بیشتر گردد.
4– منبع های زمینی آب
این منبع ها در روی تپه های پیرامون ویا درون شهر ساخته می شوند. بر ای ایمنی بیشتر در برابر گرما و سرما و عوامل دیگر کوشش می شود که با خاک برداری از زمین این منبع ها درون زمین ساخته شوند و گاهی نیز برای ایمنی های نظامی در برابر حمله های هوایی و یا در نگهداری زیبایی طبیعت این منبع ها را در دل تپه ها و کوه ها می سازند.
دسته بندی | فیزیک |
بازدید ها | 27 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 19 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 30 |
*مقاله درباره انرژی آب*
چرخهای آبی
مصرف آب به عنوان دومین منبع انرژی (بعد از آتش) برای بشر محسوب میشود. از اینرو چرخهای آبی در تاریخ توسعه و مصرف انرژی، نقش مهمی ایفا میکنند. چرخهای آبی دستگاههای مکانیکی سادهای هستند که ما میتوانیم برای درک برخی مفاهیم هم و کلیدی از آنها یاری جوئیم.
برای درک و روشن شدن، مطلب را با مثال سادهای آغاز میکنیم. اگر در حال عبور از نهر ابی باشیم، این حس در ما ایجاد میشود که آب در جهت خلاف پاهای ما به شدت عبور میکند. در نهرهایی که جریان آب در آنها تند باشد باید مراقب باشیم که شدت (فشار) آب باعث افتادن ما نشود. همینطور کشش و فشار امواج را هنگام گذر از کنار دریا حس میکنیم. گاهی اوقات هنگام نزدیک شدن امواج، میتوانیم سریع پاهایمان را کنار بکشیم، یقیناً اگر در زیر یک آبشار باشیم، فشار آب را روی بدنمان احساس میکنیم. اگر اندکی این چرخ را در نحری که آب در آن جریان دارد، داخل کنیم. جریان آب در جهت خلاف آن بر آن فشار میآورد، درست همانند زمانی که ما داخل آب هستیم شویم. فشار آب موجود در جهت فاضلاب فقط یک پدال (پرگا)، موجب چرخش چرخ میشود. اگر محور چرخ را به یک دستگاه وصل کنیم قادر به انجام کار مفید، نظیر آسیا کردن غلات میباشیم. پایه و اساس چرخ
آبی، درک مفهوم فوق میباشد.
حال، مشاهدهای مرتبط در این زمینه را در نظر مجسم سازید: زمانی که داخل یک استخر یا حوض مخصوص شنا ایستادهایم و یا در حال گذشتن از آن هستیم، هیچ نگران این قضیه نیستیم که جریان آب موجب عدم تعادل و نهایتاً افتادن ما شود. مشابه آن در مورد چرخ آبی هم صدق میکند. قرار دادن چرخ آبی در استخر شنا، مانع حرکت چرخ میشود. به تفاوتی بین شرایط فعلی و شرایطی که قبلاً راجع به آن بحث شد، وجود دارد؟ در استخر شنا با حوض، جریان آب، ثابت و یا اینکه خیلی کند میباشد. تنها آب جریا (متحرک) باعث هل دادن و به حرکت درآوردن ما و همینطور باعث چرخاندن، چرخ آبی میشود. به حرکت درآمدن ما و چرخ آبی، بیانگر انجام کار میباشد. تنها آب جاری، توان انجام کار را دارد. مطلب فوق مبین این مسئله است که آب جاری (آبی که دارای حرکت باشد) دارای نوع انرژی میباشد. همانطوری که قبلاً گفته شد، اگر چرخ آبی را به یک دستگاه مکانیکی وصل کنیم، دستگاه قادر به انجام کار نظیر: آسیا کردن فلات یا اره کردن چوب میباشد. تعمیم عبارت فوق بیان این مطلب است که:
«انرژی جنبشی، باعث انجام کار میشود.»